Dunproeven ADAMA met Brevis: Resultaten 2023 en lessen voor het komende jaar
Wim Verjans van PCF in België trapte de presentaties af met zijn 15 jaar aan ervaring in fruitteelt. Hij liet proefresultaten zien over 2023 met Elstar en Braeburn appels en Conference peren.
Conference peren
In 2023 werd een interessante proef uitgevoerd met Conference peren, waarbij het weer een belangrijke rol speelde. Van half mei tot half juni was er aanzienlijke straling, terwijl het tot 14 mei bewolkt was. Deze omstandigheden hadden invloed op de ontwikkeling van de peren. Het gebruik van Brevis, toegepast op de kop van de boom op 13 mei, bleek echter voldoende dunning te geven, die vergelijkbaar was met een ‘hele-boomtoepassing’ op hetzelfde tijdstip.
Er werd ook gekeken naar het verschil tussen het toepassen van Brevis op de hele boom of alleen op de kop, met een dosering van 1,65 kg/ha. Opmerkelijk genoeg resulteerde het behandelen van de hele boom meer dunning in de onderste delen en minder dunning in de kop. De behandeling van alleen de kop van de boom gaf verhoudingsgewijs meer vruchten beneden tov andere gedunde objecten en te vergekijken met verhouding van onbehandeld. De behandeling van de breok van de boom had verhoudingsgewijs meer vruchten bovenaan t.o.v. andere objecten. Deze totale dunning lag lager dan toepassing kop en volledige boom.
Verder werd door Wim teruggekeken op 10 jaar aan proeven met Brevis op Conference peren bij de locatie van PCF. Zijn bevindingen toonden aan dat het gebruik van Brevis over deze periode resulteerde in een lager, gewenst aantal vruchten in vergelijking met onbehandelde bomen zonder dat er een significant effect was op de return bloom over de jaren.
Elstar & Braeburn appels
In een recente proef met Elstar en Braeburn appels werd geconstateerd dat er een overmatig aantal vruchten (circa 300 per boom) aanwezig was in het proefperceel. Om dit te corrigeren werden diverse strategiën toegepast, waarbij o.a. 6BA werd gebruikt, na 4 dagen gevolgd door een toepassing van Brevis (23 mei, ca 14mm). Deze aanpak werd gezien als de meest effectieve methode met een dunningspercentage van circa 40%. Het gemiddelde vruchtgewicht werd vastgesteld op 130 gram voor Elstar en 128 gram voor Braeburn.
Deze bevindingen laten zien dat de gecombineerde toepassing van 6BA en Brevis een gunstig effect heeft op het aantal vruchten per boom en het gemiddelde vruchtgewicht, waardoor een betere balans en kwaliteit van de oogst wordt bereikt voor zowel Elstar als Braeburn appels. Achteraf gezien had de dunning nog iets sterker mogen zijn.
Pieter van der Steeg van Fruitconsult heeft zich gericht op het vinden van het optimale moment voor het gebruik van Brevis, met speciale nadruk op precisiedunning en de rol van Brevis in het bevorderen van een evenwichtige vruchtzetting bij Elstar appels en Conference peren. Zijn resultaten benadrukten het belang van timing en het overwegen van verschillende factoren bij het spuiten van Brevis.
Pieter vertelt dat in deze proef op dag 15, 20, 25, 30 en 35 na de bloei met Brevis is gespoten, maar wel rekening is gehouden met het weer. De proeven omvatten bomen met zowel veel als weinig bloemclusters om de mogelijkheden van precisietoepassing van dunning per bloeiklasse te verkennen.
Conference peren
Voor Conference peren werden mooie resultaten behaald. Onbehandelde bomen hadden gemiddeld 170 vruchten per boom. Het beste resultaat werd behaald door Brevis toe te passen 24 dagen na de bloei, wanneer de vruchtmaat ongeveer 12,7 mm was. Deze toepassing resulteerde in een dunning van 31%, waarbij het vruchtgewicht toenam van 160 naar 184 en het aantal vruchten per boom uitkwam op 117. Latere toepassingen op 30 dagen (bij 14 mm) en 35 dagen (bij 17 mm) na volle bloei leverden ook positieve resultaten op.
Terugkijkend op eerdere proeven en ervaringen concludeerde Pieter dat Brevis het beste resultaat oplevert wanneer de vruchtmaat tussen de 10-14 millimeter ligt. Echter, naast de vruchtmaat is het ook essentieel om de weersomstandigheden goed in overweging te nemen voor een optimale toepassing van Brevis.
Pieter van Dalfsen van de WUR voegde zijn expertise toe aan het onderwerp dat eerder werd besproken door Pieter van der Steeg. De focus lag op het effect van Brevis op bomen met verschillende hoeveelheden bloemclusters, met de nadruk op precisiedunning. Het doel van dit onderzoek was om te achterhalen of het zin heeft om maatwerk toe te passen op bomen met weinig bloemclusters (minder dan 50) ten opzichte van normale bomen (80-150 bloemclusters) en bomen met veel bloemclusters (meer dan 150).
Op hetzelfde perceel waar Pieter van der Steeg zijn dunningsproef had uitgevoerd, werden bomen met weinig, normaal en veel bloemclusters geanalyseerd. Ze keken naar het effect van het niet toepassen van Brevis, een enkele toepassing, en twee toepassingen in elke klasse.
Bij bomen met een normale hoeveelheid bloemclusters werden ongeveer 170 vruchten aangetroffen met een gemiddeld vruchtgewicht van 158 gram in onbehandelde bomen. Een enkele toepassing van Brevis had een beperkt duneffect op bomen met weinig bloemclusters, wat ook wenselijk was gezien de beperkte hoeveelheid vruchten in deze klasse.
Het gebruik van één keer Brevis in klasse normaal en twee keer Brevis in klasse veel bloemclusters, had aanzienlijke effecten op het aantal vruchten en het vruchtgewicht. Het aantal vruchten daalde tot respectievelijk 150 en 100, met een verhoogd vruchtgewicht van respectievelijk 169 en 210 gram in de klasse normaal en veel.
Vanuit een precisie-oogpunt kan worden geconcludeerd dat precisiedunning veel potentie heeft. Niet alleen wordt er gedund om de maat van de vruchten te verbeteren, maar ook om het suikergehalte te optimaliseren. Een economische analyse toonde aan dat vooral in plukkosten aanzienlijke besparingen kunnen worden gerealiseerd door specifiek te dunnen op basis van bloemclusterklasse. Dit resulteerde in een beter financieel resultaat bij gebruik van Brevis in combinatie met precisietechnieken, vergeleken met onbehandelde bomen en standaard bespuitingen.
Na de koffiepauze nam Christian van Os van Delphy het woord en presenteerde proeven gericht op precisiedunning. Een van de eerste proeven betrof Elstar appels, waarbij het doel was om tussen de 100 en 150 vruchten per boom over te houden. De proef omvatte het creëren van vier bloeiklasses, waarna binnen elke klasse zeven verschillende strategieën werden toegepast.
Christian benadrukte dat de klassen 50-100 en 100-150 bloemclusters de meest interessante resultaten vertoonden. In de klasse 50-100 kwam bijvoorbeeld de toepassing van 1x ATS, gevolgd door 1x Brevis, naar voren als een van de meest effectieve strategieën. In de klasse 100-150 bleek de toepassing van 2x ATS gevolgd door 1x Brevis succesvol te zijn.
Zijn onderzoek bevestigde nogmaals dat er een verband bestaat tussen het aantal vruchten per boom en het optimale percentage vruchten dat in de gewenste 65-80 millimeter klasse valt. Dit onderstreepte het belang van precisie in het dunnen, met toegevoegde waarde voor het verbeteren van de opbrengst.
Gijsbert Hakkert van CAF sloot de expert-meeting af met waardevolle inzichten over return bloom en optimale dunningsstrategieën voor Elstar appels en Conference peren in Nederland. Van de proeven uitgevoerd in 2022 was geen effect te zien van de Brevis toepassingen op de return bloom in 2023.
Proef Elstar appels
In de proef in Elstar appels van 2023 werd een gemiddelde van 150 vruchten per boom waargenomen in de onbehandelde situatie, met een laag groeiniveau. Dat resulteerde in een minder krachtige dunning in de diverse objecten. Het beste dunningsresultaat werd bereikt door een combinatie van ATS, gevolgd door Brevis bij een vruchtgrootte van 12 mm, en vervolgens 6BA toegepast bij 13 mm. Dit resulteerde in een vermindering tot 140 vruchten per boom, waarbij nog een lichte handdunning nodig was. Gijsbert merkte op dat bij de Elstar proeven met Brevis over de afgelopen 10 jaar, een vroeg moment (10 mm) iets betere resultaten leek te geven dan een later moment van toepassing.
Proef Conference peren
In de proef in Conference peren bleek de beste strategie een combinatie van 6BA gevolgd door een Brevis koptoepassing op 15 millimeter met ongeveer 15% dunning. In de onbehandelde bomen werd een aanzienlijke vruchtzetting van 196 vruchten per boom waargenomen uit 186 knoppen. Soms krijg je dus twee vruchten uit een knop. Er was beperkte dunning te zien bij de toepassing op 10 mm, wat volgens Gijsbert voornamelijk werd verklaard door het zeer lage groeiniveau op dat moment. De weersomstandigheden waren daarbij redelijk, maar niet optimaal. Hieruit blijkt dat er vele factoren een rol spelen in de mate van dunning die behaald kan worden.
Gijsbert keek ook terug op onderzoek in peer en appel sinds 2017, waarbij naar voren kwam dat bij een vruchtgrootte tussen 8-14 mm in peren door de jaren heen goede resultaten werden behaald. Bij de proeven waar één toepassing van Brevis werd gedaan, waren de resultaten in lijn met de verwachtingen, zowel voor appel als peer.
Na een ochtend vol waardevolle inzichten en levendige discussies, werd de bijeenkomst afgesloten met een welverdiende lunch, waarbij deelnemers de kans kregen om verder te praten en ervaringen uit te wisselen. Het was een ochtend vol ontdekkingen en inspiratie, die de weg effende voor een veelbelovende toekomst in de fruitteelt.
